काठमाडौँ ।जेनजी आन्दोलनका क्रममा नेप्सेमा सूचीकृत केही कम्पनीहरुमा ठूलो असर पर्न सक्ने अनुमान गरिएको थियो । विशेष गरी निर्जीवन बीमा कम्पनीहरु र होटल कम्पनीहरुमा क्षति पुगेकाले शेयर मूल्य घट्ने अपेक्षा गरिएको थियो । तर, अनुमान विपरीत यी क्षेत्रका शेयरमा उल्लेख्य उछाल आएको छ ।
लगानीकर्ताको आकर्षण
बजार खुल्नासाथ दबाबमा परेका कम्पनीमा लगानीकर्ताको आकर्षण बढेपछि बीमा र होटल क्षेत्रका शेयर बढेका हुन् ।
- सबैभन्दा बढी असर पर्ने ठानेको नेपाल रिइन्स्योरेन्समा मंगलबार मात्रै सबैभन्दा ठूलो कारोबार (३८ करोड ६८ लाख रुपैयाँ) भएको छ ।
- त्यस्तै, निर्जीवन बीमा कम्पनी समूहकै शेयर मूल्य १.१७% देखि ६.६४% सम्म बढ्यो ।
बीमा दाबीको स्थिति
नेपाल बीमा प्राधिकरणका अनुसार हालसम्म २२ अर्ब २५ करोड रुपैयाँ बराबरको बीमा दाबी परेको छ ।
- निजी क्षेत्रले करिब ८० अर्ब क्षतिको अनुमान गरे पनि दाबीको परिमाण कम देखिएको छ ।
- सबैभन्दा धेरै दाबी दि ओरियन्टल इन्स्योरेन्स र सिद्धार्थ प्रिमियर इन्स्योरेन्समा ५ अर्बभन्दा बढी परेको छ ।
- IGI प्रुडेन्सियल र शिखर इन्स्योरेन्समा २ अर्बभन्दा बढी,
- सगरमाथा लुम्बिनी, हिमालयन एभरेष्ट, नेको इन्स्योरेन्समा १ अर्बभन्दा बढी दाबी परेको छ ।
हुलदंगा तथा आतंकवाद बीमामा साधारणतया ३५% बीमा कम्पनीले र ६५% नेपाल रिइन्स्योरेन्सले व्यहोर्ने प्रावधान भएकाले, धेरै दाबी परे पनि सीधा असर कम हुने अपेक्षा गरिएको छ ।
नेपाल रिइन्स्योरेन्समा असर
- कुल २२.२५ अर्ब दाबीमध्ये ६५% अर्थात् करिब १४ अर्ब रुपैयाँ नेपाल रिइन्स्योरेन्समा पर्ने देखिन्छ ।
- तर, यसले पनि विदेशी पुनर्बीमा कम्पनीमार्फत जोखिम हस्तान्तरण गरेको हुँदा अन्ततः करिब ७ अर्ब रुपैयाँको दायित्व मात्रै पर्ने अनुमान गरिएको छ ।
शेयर बजारको उतारचढाव
- आन्दोलनपछि पहिलो दिन शेयर बजार १६० अंकले घटेर बन्द भएको थियो ।
- तर दोस्रो र तेस्रो दिनमा बजार सम्हालिँदै १७० अंकभन्दा बढीले बढेको छ ।
- मंगलबार सबैभन्दा धेरै वृद्धि भएको समूह भने निर्जीवन बीमा समूह (३.४८%) रहेको छ ।
होटल कम्पनीको शेयरमा सुधार
आन्दोलनका क्रममा क्षति पुगेका होटल कम्पनीका शेयरसमेत बढेका छन् ।
- चन्द्रागिरी हिल्स : ४.५९% वृद्धि, अन्तिम कारोबार ९३३ रुपैयाँ ।
- कालिन्चोक दर्शन : ४.५१% वृद्धि, अन्तिम कारोबार ९९९ रुपैयाँ ।
- तारागाउँ रिजेन्सी (हायात होटल) : क्षति पुगे पनि मंगलबार हरियोमै बन्द ।